Aandoeningen

Pigment-stoornissen

In de huid bevinden zich cellen die pigment aanmaken (melanocyten). Dit pigment (melanine genaamd) geeft kleur aan huid en haren. Het komt voor dat de cellen te veel of te weinig pigment aanmaken. Er ontstaan respectievelijk donkere vlekken (hyperpigmentatie) of lichte vlekken (hypopigmentatie). Als de pigmentcellen ontbreken, zijn huid en haren wit en doorschijnend. Dit heet depigmentatie.

Welke pigment stoornissen zijn er?

Ouderdomsvlekken (lentigo) komen veel voor. Deze (licht)bruine vlekjes ontstaan vanaf middelbare leeftijd, vooral op plekken die veel aan de zon zijn blootgesteld, zoals handruggen en het gezicht. Ze heten ook wel zonnevlekken (lentigo solaris) of levervlekken. Ouderdomsvlekken zijn bijna altijd goedaardig. Behandeling gebeurt dan vooral vanuit esthetisch oogpunt. Soms wordt een ouderdomsvlek kwaadaardig en ontstaat huidkanker (lentigo maligna). Dan is behandeling noodzakelijk. De vlek is dan niet meer egaal van kleur, maar grillig gepigmenteerd (de huidtherapeut verwijst u, via uw huisarts, naar een dermatoloog).
Een andere vorm van overmatige pigmentvorming is het zwangerschapsmasker (melasma of chloasma). Het zijn door zwangerschapshormonen (of de pil) gevormde donkere vlekken in het gezicht of de hals. Bij vrouwen met een donkere huid zijn de vlekken donkerder of juist lichter. De vlekken verdwijnen meestal weer geleidelijk na de bevalling; soms zijn ze blijvend. Om melasma te voorkomen is het belangrijk om tijdens de zwangerschap zoveel mogelijk uit de zon te blijven en de huid te beschermen met een hoge zonbeschermingsfactor.
Postinflammatoire hyper/hypopigmentatie komt vaak voor. Door een ontsteking in de huid maken de pigmentcellen te veel of te weinig pigment. Vaak ontstaat het bij eczeem, acne, bacteriële huidinfecties en insectenbeten. In veel gevallen herstelt de aanmaak zich langzaam, maar dat kan een jaar of langer duren. Soms gebeurt ook dit niet en dan kan de hyper- of hypopigmentatie behandeld worden.
Vitiligo is een aandoening waarbij de huid en het haar pigment verliezen. Hierdoor ontstaan witte huidplekken van verschillende grootte en vorm. De haren die in de witte plekken groeien, worden meestal ook wit.
Bijna ieder mens heeft naevi, oftewel moedervlekken. Meestal zijn ze goedaardig, maar soms worden ze kwaadaardig en ontstaat huidkanker. Huidtherapeuten behandelen alleen goedaardige moedervlekken en alleen op verwijzing van de huisarts of medisch specialist.